Wantrouwen genereert verdenkingen.
Als je bestolen bent, of voorgelogen, is het logisch dat je bij een volgende ontmoeting uitgaat van slechte bedoelingen. Dat geldt voor vreemden, vrienden, familie, en de overheid. En als er een patroon zichtbaar wordt van liegen en bedriegen, of moedwillig geschapen verwarring waar je nadeel van ondervindt, is het logisch dat je uitgaat van een ‘Conspiracy’. Die persoon, of die overheid, is niet te vertrouwen, en wordt gestuurd door een verlangen om jou schade te berokkenen. Dat ligt meer voor de hand dan de conclusie dat die medemens, die overheid, ziek is.
Mijn stelling hier, dat er geen sprake is van een ‘Groot Complot’, al wemelt het van de criminele types die aan de lopende band valse plannetjes bedenken om u en mij te benadelen, laat onverlet dat bepaalde mensen, en overheden, ziek zijn, en niet anders kunnen. Waarom is dat een belangrijk onderscheid? Omdat die zieke mensen, en die zieke overheden, het niet kunnen helpen. Geen redelijke argumenten, geen straf heeft vat op hen.
We maken allemaal, u en ik ook, fouten. We schatten een situatie, of bepaalde personen, verkeerd in. En in complexe situaties, zoals rondom covid en de ‘vaccins’, en zaken van oorlog en vrede, ontberen we niet zelden de kennis die nodig is om falen uit te sluiten. En dat is met inbegrip van de mensen die doorgaan voor ‘experts’. Dieven en leugenaars, die welbewust handelen, wetend dat ze schade berokkenen aan anderen, en die betrapt worden, kunnen u proberen wijs te maken dat het een ‘dwaling’ was, een fout, maar dat ze echt de allerbeste bedoelingen hebben, en beslist niet fout zijn. Ze maken excuses, en door maar weer. Maar als je ze daarna opnieuw betrapt, wordt het lastig om hen te geloven. Dan heb je de optie om die dieven en leugenaars ervan te verdenken dat ze wel degelijk fout zijn, tot op het bot verdorven, of je moet aan willen nemen dat ze ziek zijn.
In de praktijk vinden die zieke types, en de lieden die tot op het bot verdorven zijn, elkaar moeiteloos. Maar als ik het ‘vertaal’ naar de matrix van Cipolla waar ik maar op terug blijf komen, omdat het zo’n bruikbaar ‘frame’ is, dan zijn de tot op het bot verdorven lieden de ‘Criminelen’, en vinden we de zieke dieven en leugenaars terug in het vak van de ‘Stupide’ medemens. De ‘Stupide’ dief of leugenaar kan een keer mazzel hebben, maar over een heel leven bezien is de kans groter op schade voor hem- of haarzelf, naast de schade die hij of zij anderen berokkent. In die constellatie is een wereldomspannend ‘Groot Complot’, met een toegewijde centrale regie van lieden die exact weten wat ze doen, ondenkbaar. Nog geheel los van het gegeven dat ‘Criminelen’ uiteindelijk ook de ‘Criminelen’ waarmee ze samenwerken zullen willen beroven om als ‘Top-Dog’ te eindigen. Dus zo’n opzet is van nature instabiel, en geen lang leven beschoren. Het staat haaks op het streven naar de ‘Wealth of Nations’, zoveel is wel duidelijk.
Zieke mensen, en zieke overheden, die gebruik maken van zieke systemen, houden het lang vol, en kunnen bizar veel schade aanrichten aan mens en maatschappij. In de laatste link van mijn vorige bijdrage stond een korte beschouwing over de grondlegger van het ‘moderne’ China, Sun Yat-sen, waarin hij krachtige uitspraken doet over de rol van de Britten in de wereld. Hij identificeert hen als geboren ‘Criminelen’, die al eeuwenlang middels ‘Verdeel en Heers’ roven en liegen ten bate van hun ‘Empire’. HIER meer over dat inzicht van de leider die uiteindelijk zowel de Communisten, als de Kuomintang zou inspireren. En dat is illustratief voor het probleem waar we steeds weer tegenaan lopen. We zijn verdeeld. Accepteer dat. Geef de ‘Criminelen’ geen kans om ons tegen elkaar uit te spelen, en identificeer gemeenschappelijke normen en waarden om vast te stellen wanneer iemand liegt, of steelt. Verslik je niet in pogingen om ‘maatwerk’ te leveren, want je gaat hopeloos ‘nat’. Het kost mij geen enkele moeite om te herkennen waar Sun Yat-sen het over heeft, en om dat wat hij aanwijst als de bron van al het kwaad, wat je nu de ‘London City’, de ‘Square Mile’, of ‘International Banking’, de geboortegrond van het ‘Financieel Kapitalisme’ noemt, te identificeren als een ‘Tijdloze Speler’ die het voor miljarden mensen heeft verziekt. Ook voor miljoenen Britten, overigens. Maar de Chinese Kuomintang, noch de Communistische partij in dat land waren het antwoord.
Het ontluikende inzicht dat we een manier moeten zien te vinden om verdeeld, ‘Multipolair’, met elkaar te leven in harmonie, zie je terug waar Beijing op een andere koers is gaan zitten na het mensonterende drama van de ‘Culturele Revolutie’, en nu geduld predikt. Zoals ook Poetin de tijd nam om Rusland voor te bereiden op de ontwikkelingen waarvan we nu getuige zijn, die in zijn ogen onvermijdelijk waren geworden door de ongebreidelde expansiedrift van het ‘Financieel Kapitalisme’, met haar reclamebureau in ‘Davos’, en haar militaire arm de NAVO, waar hij op de ‘Veiligheidsconferentie’ in München van 2008 uitvoerig bij stilstond. ‘Financieel Kapitalisme’ kent geen vrienden, alleen landen en mensen die je kunt gebruiken. Dat zag Sun Yat-sen, en dat zagen de ‘Founding Fathers’ in de Verenigde Staten, waar Sun Yat-sen aan mocht ruiken door zijn studie aan een Amerikaanse universiteit. En dat zien critici van het ‘Unipolaire’ wereldbeeld in deze tijd ook. Dat ‘Empire of Chaos’ heeft, door te liegen, te bedriegen, te bedreigen en te stelen, zoveel chronisch wantrouwen gekweekt, dat meer en meer mensen de conclusie trekken dat dat systeem doodziek is.
De mensen die erdoor zijn bevangen kun je geen verwijten maken. Maar hoe emancipeer je een volk? Neem het beeld dat Oleksiy Arestovych schetst van de relatie tussen het volk van Oekraïne en haar leiders. De man is een belangrijke speler in dat land en adviseur van Zelensky. Wat hij in feite zegt, is dat het volk ‘Stupide’ is, en bij de hand moet worden genomen. Maar waar leid je ze dan naartoe, Oleksiy? Wat bied je hen aan? Een plaatsje in de loopgraaf, strijdend voor de belangen van de ‘London City’? Of een plekje aan het raam met zicht op een ‘Multipolaire’ wereld, waarin je naar hartelust mag klagen, uit je nek mag kletsen, en ‘Conspiracies’ mag bedenken, zolang je maar in de gaten houdt dat je niet alwetend bent, kunt falen in je oordeel, en er daarom beperkingen zijn op wat getolereerd kan worden waar je handelt op een wijze die tot doel heeft anderen schade te berokkenen, zoals daar waar je akkoorden tekent, maar ze niet naleeft, en toelaat dat extremisten het grondgebied bestoken van een ‘afvallige provincie’. Het gaat om handelen, of handelen nalaten waar dat van je verwacht wordt, en het hebben van een doel. En toegebrachte schade die niet kan worden herleid tot een defensieve ingreep. Maar defensie van wat?
Hoogste tijd om het vertrouwen te herstellen door het fundament onder de samenleving aan een grondig onderzoek te onderwerpen voordat het sprookje van onze superioriteit en ‘Gidsstatus’ uit is, en we op de keien staan te blauwbekken, met de pet in de hand, smekend om een aalmoes. Omdat we, tegen beter weten in, mensen geholpen hebben die de ziekelijke neiging hebben om te roven, te stelen, te liegen en te bedriegen, en dat beschouwen als het summum van beschaving.