Jammerjoh

Website voor mensen die niet klagen

Twijfel

Wie twijfelt weet doorgaans meer dan degene die denkt het te weten.

 

Onderwijs brengt ons in contact met kennis waarvan we het bestaan niet eens vermoedden voordat we naar school gingen. Althans, dat is de oorspronkelijke gedachte. Maar dan heb ik het in praktische zin welhaast over de steentijd. Over de tijd waarin leergierige jonge mensen, maar ook mensen op leeftijd, lieden opzochten die kennis etaleerden waarmee een mens zijn of haar voordeel mee kon doen. 

 

De 'leerplicht', of die nou uitgaat van de overheid, of een religieus instituut, is een ander beest. Met een beetje mazzel doe je als leerling ook in die instituten bruikbare kennis op, maar het doel is propaganda voor een verzameling vooroordelen. Daarmee keer ik mij niet tegen het concept van de 'leerplicht', noch tegen het idee dat we beter af zijn met een gedeelde verzameling vooroordelen, die we gebundeld 'cultuur' noemen. Maar het is de twijfel die ons verder helpt, en niet het dogma. 

 

Gecultiveerde twijfel is een wapen voor de 'Management Klasse' waar ik sinds mijn 'Mutsie' bijdrage, met referentie aan de artikelen van Cynthia Chung, steeds op terugkom. Niet zozeer omdat het voor mij een nieuw concept is, en ik hoop dat trouwe lezers dat ook beseffen, waar ik hen met enige regelmaat aan het twijfelen heb gebracht. Maar niet om u klaar te stomen voor een leven onder de hoede van de 'Management Klasse'. 

 

De boodschap die ik uitdraag, is dat we bepaalde standpunten en concepten weliswaar stellig uitdragen, en er zelfs fier 'wetenschap' op plakken, maar dat het veelal religie is. Het is vloeken in de kerk van de 'consensus-wetenschappers', maar het is van het grootste belang dat ze die hoogmoed afschudden, en terugkeren op aarde. Als medemens minacht ik hen niet, en velen beschouw ik oprecht als gewaardeerde vrienden, familie, buren, of bevlogen medemensen die het best met ons voor hebben. Ze zijn alleen erg kwetsbaar door hun overtuiging. Niet anders dan mensen die diep-gelovig zijn en die zich niet tooien met het label 'wetenschapper', maar die als 'Christen', 'Moslim' of 'Jood' door het leven gaan, voorzover ze dogmatisch belijdend zijn. 

 

Zelf kom ik uit een seculier nest, maar mij werd verteld dat gelovige mensen niet mijn mindere waren, omdat wij de 'wetenschap' hadden. Dat is eerder kenmerkend voor mensen die het geloof op enig moment de rug toekeerden, om vervolgens dogmatisch en belijdend de 'wetenschap' om te katten tot een nieuwe religie. Mij werd geleerd te leven met de twijfel, en de verwondering over wat het universum ons te bieden heeft. En ik ben nog steeds iemand die met open mond van verbazing en ontzag kan kijken naar alles om mij heen, en hoe simpel het is om mensen gek te maken.

 

Wie er in slaagt mensen gek te maken, waarbij ze dingen voor 'waar' aannemen zelfs als hun ogen en oren hen laten zien dat het één grote leugen is, verwerft macht. Maar dat is dan ook het enige. Dergelijke lieden kunnen zich inbeelden dat ze een 'agent van de vooruitgang' zijn. Wellicht zelfs de 'Nieuwe Messias', met een verwrongen beeld van waar 'God' voor staat, waar dergelijke 'Managers' niet zelden het concept van 'Satan' in de armen zijn gevlogen, die ons gaat 'bevrijden' van onze Godsdienstwaanzin. De ironie!

 

Mijn 'Stenen-Tijdperk' kijk op wetenschap, scholing en leren, is dat de twijfel het vertrekpunt is, en zekerheid iets van voorbijgaande aard. Kennis doe je op door te luisteren naar mensen die wegen hebben gevonden waarmee ze bepaalde problemen het hoofd hebben geboden, én naar de mensen die daar kritiek op hebben, en feiten en argumenten aanvoeren waarmee ze die kritiek schragen. Wetenschap is, in mijn lezing, een bundeling van bewijslast, en niet meer dan dat. Een opsomming van wat we wéten. En dat is bar weinig. 

 

Het is véél te weinig om stellig antwoorden te geven op de belangrijkste vragen. Laat staan dat we van de wetenschap een antwoord mogen verwachten op ál onze vragen. Consensus bereiken is belangrijk, maar noem het geen wetenschap. Koester wat de wetenschap je kan laten zien, met name als het ongemakkelijk is omdat het de consensus logenstraft. En verneder jezelf niet door mensen die je confronteren met feiten die de consensus onderuit halen te bestempelen als 'Wappies', asocialen, en mensen die de wetenschap ontkennen. Vergeet wat je op school hebt geleerd, als er betere antwoorden beschikbaar komen. Maar wees dankbaar voor die leerkrachten die je leerden twijfelen, terwijl ze je cultiveerden.

Go Back

Comment